อาการกล้ามเนื้ออักเสบเป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่ออกกำลังกายหนักเกินไป คนทำงานออฟฟิศที่นั่งนาน หรือผู้สูงอายุที่มีความเสื่อมของกล้ามเนื้อ บ่อยครั้งเรามักได้ยินคำแนะนำจากคนรอบข้างว่า “ให้นวดแรงๆ เดี๋ยวก็หาย” แต่คำถามสำคัญคือ — จริงหรือไม่? ว่าการนวดแรงๆ จะช่วยให้อาการกล้ามเนื้ออักเสบดีขึ้นได้จริง หรืออาจยิ่งทำให้แย่ลง?
บทความนี้จะอธิบายแบบเข้าใจง่าย ครอบคลุมทุกมิติของการดูแลกล้ามเนื้ออักเสบ พร้อมคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่คุณวางใจได้
สาเหตุและประเภทของกล้ามเนื้ออักเสบ
กล้ามเนื้ออักเสบเกิดจากอะไร?
กล้ามเนื้ออักเสบ (Myositis) เป็นภาวะที่กล้ามเนื้อเกิดการบาดเจ็บหรืออักเสบ มักมีอาการปวด บวม และตึง อาจเกิดจาก:
- ใช้งานกล้ามเนื้อหนักเกินไป เช่น ยกของหนัก ออกกำลังกายเกินขนาด
- การบาดเจ็บ เช่น กล้ามเนื้อฉีกขาดเล็กน้อยจากการเคลื่อนไหวผิดท่า
- การติดเชื้อไวรัส หรือระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ (พบได้น้อย)
- ความเสื่อมตามอายุ หรืออิริยาบถที่ไม่เหมาะสม เช่น นั่งทำงานนานโดยไม่เปลี่ยนท่า
ประเภทของกล้ามเนื้ออักเสบที่พบบ่อย
- กล้ามเนื้ออักเสบเฉียบพลัน: เกิดขึ้นทันทีหลังจากใช้งานหนัก มักดีขึ้นภายในไม่กี่วันถึงสัปดาห์
- กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง: เกิดจากการใช้งานซ้ำๆ หรือการดูแลไม่เหมาะสม อาจเป็นนานหลายสัปดาห์ถึงเดือน
อาการและสัญญาณเตือนที่คุณควรรู้
- ปวดกล้ามเนื้อบริเวณเฉพาะเจาะจง
- กดแล้วเจ็บหรือแน่นแข็ง (Trigger Point)
- บวม แดง หรืออุ่นกว่าบริเวณรอบข้าง
- ขยับกล้ามเนื้อบริเวณนั้นได้น้อยลง
- อ่อนแรง หรือล้าแม้ไม่ได้ใช้งานหนัก
- หากมีไข้ ร่วมกับอาการปวด อาจบ่งบอกถึงการติดเชื้อ ควรพบแพทย์ทันที
การวินิจฉัยและการตรวจเบื้องต้น
แพทย์จะซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจมีการส่งตรวจเพิ่มเติม เช่น:
- ตรวจเลือด เพื่อดูระดับสารอักเสบ
- อัลตราซาวด์ หรือ MRI เพื่อดูการบวม/ฉีกขาดของกล้ามเนื้อ
- การวัดแรงกล้ามเนื้อ หรือการเคลื่อนไหว
- การวินิจฉัยที่ถูกต้อง ช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
แนวทางการรักษา: ทางเลือกที่หลากหลายเพื่อสุขภาพที่ดี
การรักษาแบบไม่ผ่าตัด
- การประคบ: ประคบเย็นเพื่อลดอักเสบใน 48 ชั่วโมงแรก และประคบร้อนหลังจากนั้นเพื่อคลายกล้ามเนื้อ
- ยา: ยาแก้อักเสบ เช่น NSAIDs เพื่อลดปวดและอาการบวม
- กายภาพบำบัด: ยืดเหยียดกล้ามเนื้ออย่างถูกวิธี ร่วมกับอัลตราซาวด์หรือคลื่นไฟฟ้ากระตุ้นกล้ามเนื้อ
- การนวด:นวดเบาๆ อย่างเหมาะสม อาจช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือด ลดการเกร็ง แต่การนวดแรงๆ อาจทำให้อาการแย่ลง โดยเฉพาะในช่วงที่กล้ามเนื้อยังอักเสบอยู่ เพราะอาจเพิ่มการบาดเจ็บซ้ำหรือทำให้บวมมากขึ้น
การรักษาแบบผ่าตัด (กรณีจำเป็น)
พบได้น้อยมาก และใช้ในกรณีที่มีกล้ามเนื้อฉีกขาดรุนแรงหรือมีเลือดออกในกล้ามเนื้อที่กดทับเส้นประสาท
การดูแลตัวเองและการป้องกันในชีวิตประจำวัน
- หลีกเลี่ยงการยกของหนักเกินตัว
- เปลี่ยนอิริยาบถทุกๆ 30-60 นาที หากนั่งนาน
- ยืดกล้ามเนื้อก่อน-หลังออกกำลังกาย
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ และนอนหลับให้เพียงพอ
- หากออกกำลังกาย ให้เพิ่มระดับอย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่หักโหม
เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- ปวดกล้ามเนื้อไม่หายภายใน 5-7 วัน
- มีอาการอ่อนแรงหรือขยับกล้ามเนื้อไม่ได้
- อาการปวดรุนแรงขึ้นหลังการนวด
- มีไข้ หนาวสั่น หรือมีอาการอักเสบอย่างเห็นได้ชัด
สรุป
แม้ว่าการนวดจะเป็นวิธีผ่อนคลายที่หลายคนชื่นชอบ แต่การนวดแรงๆ ในช่วงที่กล้ามเนื้อกำลังอักเสบ ไม่ใช่ทางออกที่ปลอดภัย อาจยิ่งกระตุ้นให้การอักเสบรุนแรงขึ้น การดูแลตนเองอย่างเหมาะสม การทำกายภาพบำบัด และการปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง จะเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยและยั่งยืนกว่า
หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีอาการปวดกล้ามเนื้อบ่อยๆ หรือสงสัยว่าอาจมีกล้ามเนื้ออักเสบ อย่ารอให้อาการลุกลาม คลินิกหมอสุทธิ์มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคกระดูก ข้อ และกล้ามเนื้อ พร้อมให้คำปรึกษา ตรวจวินิจฉัย และวางแผนการรักษาที่ตรงจุดสำหรับคุณ
คลิกเพื่อนัดหมาย หรือติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้เลยวันนี้!
ช่องทางติดต่อ
“คลินิกกระดูกและข้อ หมอสุทธิ์”
โทร : 061-010-6396
LINE : @drsuttclinic (อย่าลืมใส่ @)
Facebook : คลินิกกระดูกและข้อ หมอสุทธิ์
