เอ็นหัวเข่าอักเสบ คือ จะมีอาการปวดตรงบริเวณเข่าข้อพับ  ซึ่งเป็นส่วนที่รองรับน้ำหนักของร่างกาย เอ็นหัวเข่าเป็นส่วนที่ช่วยยึดกล้ามเนื้อเข้ากับกระดูก อาการเอ็นหัวเข่าอักเสบนั้นมักจะเกิดขึ้นจากการบาดเจ็บบ่อย ๆ เช่น หัวเข่ากระแทกกับพื้น, ชนขอบโต๊ะ, เป็นต้น ทำให้เกิดเอ็นหัวเข่าอักเสบได้ และสามารถเกิดกับทุกช่วงวัย แต่ส่วนมากมักจะมีกลุ่มเสี่ยงกับผู้สูงอายุ คนที่มีน้ำหนักที่มากเกินไป และนักกีฬาที่ใช้กำลังขาและเข่าเป็นส่วนมาก เอ็นหัวเข่าอักเสบเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ วิธีการรักษาขึ้นอยู่กับลักษณะหรือสภาวะของอาการ ดังนั้น หากเกิดอาการปวด ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาดูแลที่ตรงจุด แต่หากเกิดจากสาเหตุที่ไม่รุนแรงมาก เช่น หัวเข่าฟกช้ำธรรมดาอาจดูแลรักษาด้วยตนเองเป็นอาการที่พบได้บ่อยในทุกช่วงวัย เนื่องจากเข่าเป็นฐานรองรับน้ำหนักของร่างกายและยังช่วยให้ร่างกายเคลื่อนไหว ในการทำกิจกรรมหลายอย่างในชีวิตประจำวัน ทั้งเดิน, วิ่ง, นั่งขัดสมาธิ, การเล่นกีฬาทุกชนิด เป็นต้น สามารถเกิดขึ้นได้บ่อยกับทุกเพศ ทุกวัย ถ้าหากอาการไม่รุนแรงสามารถรักษาเองได้ด้วยตัวเอง แต่ถ้าอาการรุนแรงต้องไปพบแพทย์เฉพาะทาง เพื่อให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างถูกวิธี

           กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดเอ็นหัวเข่าอักเสบมากที่สุด คือ กลุ่มที่ชอบการทำกิจกรรมหนักๆ และเน้นบริเวณเข่าเป็นหลัก เช่นการวิ่ง การยกน้ำหนัก จะส่งผลให้เอ็นหัวเข่าอักเสบได้ เพราะหัวเข่าจะทำหน้าที่รับน้ำหนัก  และผู้ที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์ที่กำหนดของสัดส่วน ทั้งนี้ การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการ ดังนั้น หากเกิดอาการปวด ควรไปปรึกษาแพทย์ เพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาให้ตรงจุด แต่หากเกิดจากสาเหตุที่ไม่รุนแรง สามารถรักษาเองเบื้องต้นได้ หากอาการไม่รุนแรงมาก

สาเหตุการเกิดเอ็นหัวเข่าอักเสบ

           อาการเอ็นหัวเข่าอักเสบเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และสาเหตุหลัก ๆ คือ การที่ได้รับบาดเจ็บตรงบริเวณหัวเข่าซ้ำ ๆ  ทำให้เกิดการอักเสบ  แต่ทั้งนี้ อาการเอ็นหัวเข่าอักเสบอาจเกิดจากสภาวะความผิดปกติบริเวณที่ใกล้เคียง จึงทำให้เกิดอาการปวดที่เข่า เช่น เกิดจากอาการปวดเข่าบริเวณกระดูกสะบ้า หรือจากการเคลื่อนไหวเอ็นกล้ามเนื้อบริเวณใดบริเวณหนึ่ง ซ้ำ ๆ เป็นเวลานาน เป็นต้น   เราควรที่จะหาเทคนิคให้เหมาะสมเพื่อเป็นการป้องกันการใช้งานของกล้ามเนื้อเอ็นมากจนเกินไป

• • การใช้งานช่วงบริเวณเข่าอย่างหนักและทำต่อเนื่องกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะการใช้งานบริเวณกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการงอเข่า อาจจะทำให้เกิดการเสียดกันมากยิ่งขึ้นส่งผลทำให้เกิดการอักเสบได้
  • เกิดอุบัติเหตุตรงบริเวณหัวเข่าหรือการกระแทกที่รุนแรงโดยตรงที่บริเวณเข่าด้านใน
  • ก่อนออกกำลังกาย หรือก่อนจะวิ่งขาดการยืดกล้ามเนื้อที่เหมาะสม
  • คนที่เป็นข้อเข่าเสื่อมหรือเข่าบิดเข้าด้านใน  มีความเสี่ยงสูงที่จะทำให้เกิดอาการนี้ได้
  • การเล่นกีฬาที่ต้องใช้เอ็นกล้ามเนื้อทำงานซ้ำ ๆ เช่น บาสเก็ตบอล กอล์ฟ โบว์ลิ่ง เทนนิส และวิ่ง
  • ผู้สูงอายุ ด้วยอายุที่มากขึ้นทำให้ข้อเข่าเสื่อมสภาพลงและเกิดการอักเสบได้ง่ายกว่าคนที่มีอายุน้อย

ลักษณะของอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบ               

           ลักษณะของอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบอาจเกิดขึ้นจากการที่ได้รับบาดเจ็บของส่วนประกอบต่าง ๆ บริเวณหัวเข่า อย่างเช่น เอ็น เส้นเอ็น กระดูก กระดูกอ่อน หรือแม้แต่ถุงของเหลวที่หล่อลื่นข้อต่อ (Bursa) โดยการได้รับบาดเจ็บที่มักจะพบบ่อยมี ดังนี้

• • ปวดบริเวณหัวเข่า และจะปวดมากขึ้นเวลาที่เดินขึ้นหรือลงบันได
  • บวม แดง รู้สึกร้อนบริเวณหัวเข่าร่วมด้วย
  • มีภาวะเลือดคั่งในหัวเข่าทำให้เดินไม่ได้จะรู้สึกเจ็บ ปวดตรงบริเวณหัวเข่าอยู่ตลอดเวลา
  • ไม่สามารถงอเข่าได้ ทำให้การเคลื่อนไหวลำบาก

           หากใครที่มีอาการหรือลักษณะอย่างที่กล่าวมา และเรื้อรังหรือรุนแรง ควรรีบไปพบแพทย์เฉพาะทาง เพราะถ้าหากยังปล่อยไว้อาจทำให้อาการแย่ลงได้

การรักษาอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบเบื้องต้น

           ผู้ที่มีอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบเพียงเล็กน้อยและเกิดจากสาเหตุที่ไม่รุนแรง อาจบรรเทาอาการปวดได้ด้วยการรักษาเบื้องต้น ดังนี้

• • โดยวิธีประคบเย็นด้วยผ้าห่อน้ำแข็งตรงบริเวณที่เอ็นหัวเข่าอักเสบ  เวลาที่ใช้ประมาณ 15-20 นาที  น้ำแข็งสามารถลดอาการปวดและบวมได้
  • พักการใช้งานหัวเข่าข้างที่มีอาการ หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ไปกระตุ้นทำให้เกิดอาการ เช่นการเดินขึ้นเดินลงบันได การวิ่ง
  • บริหารกล้ามเนื้อต้นขาสำหรับผู้ที่มีอาการปวดเข่าด้านใน
  • ถ้าหากอาการยังไม่ดีขึ้นควรไปพบแพทย์เฉพาะทาง เพื่อรับการรักษาอย่างถูกต้อง ไม่ควรปล่อยไวนานอาจจะเกิดภาวะแทรกซ้อนได้

วิธีการรักษาอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบทางการแพทย์    

           การรักษาอาการเอ็นหัวเข่าอักเสบทำได้หลายวิธี แตกต่างกันไปตามสาเหตุของอาการปวด ไม่ว่าจะเป็นการใช้ยา การบำบัดรักษา การฉีดยา การผ่าตัด และการแพทย์ทางเลือก

• การทำกายภาพบำบัด เป็นวิธีการรักษาด้วยการออกกำลังกาย ซึ่งเป็นการออกกำลังกายเพื่อเป็นการเพิ่มความต้านทานให้กับกล้ามเนื้อที่เน้นการเกร็งตัวในขณะที่มีการยืดตัว ซึ่งสามารถพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในการรักษาการอักเสบเรื้อรังของเอ็นกล้ามเนื้อ เป็นต้น

การป้องกันเอ็นหัวเข่าอักเสบ

           เอ็นหัวเข่าอักเสบอาจยังไม่มีการป้องกันที่แน่ชัด แต่สามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการปฏิบัติตามวิธีดังต่อไปนี้

• • เปลี่ยนใส่รองเท้าให้เหมาะกับรูปเท้าของตัวเราเอง เพราะการใส่รองเท้าผิดจะมีผลต่อเข่าด้วย
  • จัดเก้าอี้หรือเตียงนอนภายในบ้านไม่ให้เตี้ยจนเกินไป เพื่อเวลาลุกขึ้นต้องใช้กำลังกล้ามเนื้อขามัดนี้มากเกินไป
  • เวลาออกกำลังกาย เล่นกีฬา หรือต้องยกของหนักควรหาอุปกรณ์มาสวมใส่ตรงบริเวณหัวเข่า
  • เพิ่มความระมัดระวังให้มากขึ้น