การบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาเป็นอาการที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้ทุกครั้งระหว่างกำลังออกกำลังกายทั้งกีฬากลางแจ้ง กีฬาในร่ม รวมทั้งการเข้าฟิตเนส ซึ่งการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาสามารถเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของร่างกายเพราะทุกครั้งระหว่างที่เล่นกีฬาเราจะต้องเคลื่อนไหวร่างกายตลอด ใช้แรงหลายๆ ส่วนของร่างกาย ดังนั้นหากไม่ระวังหรือหักโหมมากเกินไปอาการบาดเจ็บจะเกิดขึ้นได้ง่ายและมีอาการหนักกว่าอาการบาดเจ็บทั่วไป

ลักษณะการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา

       ส่วนใหญ่ผู้ที่บาดเจ็บจากการเล่นกีฬามักจะส่งผลโดยตรงที่กล้ามเนื้อและข้อต่อตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย จึงทำให้เมื่อมีอาการบาดเจ็บเพียงเล็กน้อยแต่ยังฝืนเล่นต่อจะยิ่งทำให้อาการลุกลามจนกระทั้งกลายเป็นบาดเจ็บหนักได้ ดังนั้นหากเกิดอาการบาดเจ็บระหว่างที่กำลังเล่นกีฬาไม่ว่าจะชนิดใดก็ตามให้รีบพักหรือหยุดเล่นโดยเฉพาะส่วนที่มีอาการเพราะหากยังขยับหรือเคลื่อนไหวต่อกล้ามเนื้อที่เกิดปัญหาจะยิ่งช้ำและมีอาการมากขึ้น ซึ่งบริเวณที่มักจะเกิดอาการบาดเจ็บบ่อยๆ ก็คือช่วงข้อเท้าและข้อเข่า

สาเหตุของการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา

       สาเหตุพบได้บ่อยของการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาจะแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะดังต่อไปนี้
– การใช้งานหนักเกินไป บางชนิดกีฬามักจะใช้งานส่วนในส่วนหนึ่งของร่ายกายหนักเกินไปทำให้กล้ามเนื้อเกิดการอักเสบ ช้ำ ฉีกขาด อาทิ กีฬาที่ต้องใช้ขาตลอดเวลาอย่างการวิ่ง ขาของนักกีฬาจะต้องทำงานหนักกว่าส่วนอื่นๆ
– เกิดจากแรงกระแทก ในหลายชนิดกีฬาโดยเฉพาะกีฬาที่มีการต่อสู้จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการใส่อุปกรณ์ป้องกันเป็นอย่างดี เพราะมักจะเสี่ยงต่อการเกิดอาการบาดเจ็บได้สูง
– ไม่อบอุ่นร่างกายให้ถูกต้อง ก่อนและหลังเล่นกีฬาทุกครั้ง การวอร์มร่างกายก่อนเป็นสิ่งที่สำคัญเป็นอย่างมากเพื่อให้กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นได้ตื่นตัว ป้องกันการบาดเจ็บได้

อาการการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา

       ลักษณะอาการสามารถเกิดขึ้นด้านทั้งผิวหนังของเราและภายในกล้ามเนื้อ โดยสามารถแบ่งอาการได้เป็น 3 ลักษณะดังต่อไปนี้
– การบาดเจ็บที่ผิวหนัง เป็นกรณีที่เกิดขึ้นในหลายชนิดกีฬา อาทิ การลื่นไถลจนเกิดการถลอก, การเสียดสีจนเกิดการผุพองของผิวหนัง , การฟกช้ำที่เกิดจากการกระแทก เป็นต้น หรือแม้แต่ผิวไหม้จากแสงแดดก็ถือว่าเป็นอาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาเช่นกัน
– การบาดเจ็บที่กล้ามเนื้อและเส้นเอ็น เป็นการบาดเจ็บที่สามารถเกิดขึ้นได้ง่ายและบ่อยครั้ง ไม่ว่าจะเป็น การเกิดตะคริวที่จะทำให้กล้ามเนื้อมีการเกร็งกระตุก, กล้ามเนื้ออักเสบบวมตึง ซึ่งมักจะเกิดการใช้งานซ้ำๆ ที่หนักเกินไป , กล้ามเนื้อฉีก ซึ่งหากเป็นขั้นรุนแรงต้องรักษาด้วยการผ่าตัด นอกจากนี้ยังมีการบาดเจ็บที่เอ็นกล้ามเนื้อ, ตัวเอ็นฉีกขาดอีกด้วย
– การบาดเจ็บที่ข้อต่อ ลักษณะอาการที่เกิดขึ้นกับข้อสามารถเกิดขึ้นได้หลายแบบไม่ว่าจะเป็น ข้อบวมที่จะมีทั้งแบบบวมภายในภายนอกข้อต่อ ซึ่งหากเป็นอาการบวมภายนอกจะไม่อันตรายนัก แต่หากเป็นการบวมภายในข้อต่อจะต้องรักษาด้วยการผ่าตัด นอกจากนี้ยังมีอาการข้อติดที่มักจะเกิดจากผู้ที่ไม่ได้เคลื่อนไหวข้อเป็นเวลานานและการเกิดข้อแพลงที่มักพบได้บ่อยในการเล่นกีฬาทั้งข้อมือข้อเท้าและข้อนิ้วมือ

การรักษาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา

       เมื่อพบว่าร่างกายมีความผิดปกติหรือรู้สึกเจ็บบริเวณข้อต่อ กล้ามเนื้อ เส้นเอ็น หรือส่วนต่างๆ ของร่างกายแม้จะเพียงเล็กน้อยควรรีบหยุดการออกกำลังกายก่อนเป็นอันดับแรก เพราะกล้ามเนื้อที่ช้ำหรือเส้นเอ็นที่ระบมหากยิ่งฝืนออกกำลังกายต่อจะยิ่งทำให้อาการหนักขึ้น โดยการรักษาการบาดเจ็บจากกีฬาจะมีวิธีการรักษาอยู่หลายวิธีไม่ว่าการประคบเย็นที่จะช่วยบรรเทาอาการปวดได้เป็นอย่างดี การพันกระชับส่วนที่บาดเจ็บด้วยผ้ายืดเพื่อลดการขยับ รวมทั้งยังสามารถรักษาด้วยยา การทำกายภาพบำบัด การใส่เฝือกและการผ่าตัดในรายที่มีอาการหนักด้วย

การป้องกันการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา

1. ก่อนเล่นกีฬาหรือออกกำลังกายเข้าฟิตเนส ควรมีความรู้พื้นฐานและทักษะการเล่นกีฬาชนิดนั้น เพื่อลดอุบัติเหตุ และสร้างความปลอดภัยให้กับตัวเองหรือหากยังใช้อุปกรณ์ไม่เก่งควรสอบถามจากผู้ดูแล
2. ก่อนการเล่นกีฬาทุกชนิดต้องวอร์มอัพ เพื่อยืดกล้ามเนื้อให้พร้อมกับการออกกำลังกายและเมื่ออกกำลังกายเสร็จ ต้องคูลดาวน์ ซึ่งเป็นการผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ป้องกันอาการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อได้
3. แต่งตัวกายให้เหมาะสมกับชนิดกีฬาที่เล่น โดยคำนึงถึงสถานที่ออกกำลังกาย อุปกรณ์ออกกำลังกายและสภาพอากาศด้วย
4. การทานอาหารและน้ำก็สำคัญ การทานอาหารควรทานให้ครบ 5 หมู่ โดยสามารถเน้นอาหารที่ทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรง เพื่อเสริมสร้างให้กล้ามเนื้อมีความทนทานเวลาที่ออกกำลังกาย ดื่มน้ำ ก่อน ระหว่าง และ หลังการออกกำลังกายให้เพียงพอ โดยก่อนการออกกำลังกายประมาณ 20-30 นาที ให้ดื่มน้ำ 250 มิลลิลิตร และในทุก ๆ 10-20 นาที ระหว่างที่ออกกกำลังกาย ควรดื่มน้ำ 250 มิลลิลิตร และ หลังจากออกกำลังกายให้คุณดื่มน้ำ 500 มิลลิลิตร

       การบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาจึงกลายเป็นเรื่องใกล้ตัวที่เหล่านักกีฬาและผู้ที่ชื่นชอบการออกกำลังกายต้องเตรียมพร้อมไว้เสมอ เพราะเมื่ออุบัติเหตุเกิดขึ้น การปฐมพยาบาลพื้นฐานและการหยุดการออกกำลังกายทันทีเป็นสิ่งที่สำคัญเป็นอย่างมาก เพื่อบรรเทาอาการไม่ให้ลุกลามไปมากกว่าเดิม ดังนั้นหากพบอาการบาดเจ็บระหว่างออกกำลังกายไม่ควรนิ่งดูดายแม้ว่าเป็นอาการเคล็ดเล็กน้อย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกวิธีและการรักษาที่ง่ายขึ้น